Gliwice

W Ostropie (na trasie Gliwice – Kędzierzyn-Koźle) przy ul. Piekarskiej drewniany kościół św. Jerzego z l. 1667-68 (pierwotny z 1447 – zachowane murowane prezbiterium) z dzwonnicą wznoszącą się ukośnie do góry (o konstrukcji słupowo-mieczowej), zakończoną ostrosłupowym hełmem. Ściany kościoła i dzwonnicy pokryte gontem. Na dachu świątyni ośmioboczna sygnaturka z XIX w. We wnętrzu barokowe malowidła ze scenami Męki Pańskiej (1667-68). Malowidła odsłonięto w 1976. Przy ul. Geodetów neobarokowy kościół paraf. Świętego Ducha z l. 1925-27 z wyposażeniem przeniesionym częściowo ze starego kościoła parafialnego i zabytkowa kuźnia z pocz. XIX w. U zbiegu ul. Daszyńskiego i Architektów zabytkowa kaplica z rzeźbą św. Jana Nepomucena z przeł. XVIII i XIX w.

W Bojkowie przy ul. Pionowej neogotycki kościół paraf, zbudowany w l. 1900-07 na zrębach XV-wiecznej świątyni oraz późnobarokowa plebania z 1740. Przy ul. Rolników kaplica z XVIII/XIX w. i drewniany dom mieszkalny z oborą z 1800.

W Łabędach-Niepaszczycach przy ul. Starowiejskiej kościół paraf. Wniebowzięcia Matki Boskiej, wzmiankowany w 1317, przebudowany w XVIII w., o wystroju barokowym. Obok kościoła w obrębie murów z 2. poł. XIX w. dwie kaplice barokowe z XVIII w., nagrobki Zofii i Jana Welczków (Wilczków); klasycystyczny grobowiec z ok. 1830 rodziny Welczków. Przy ul. Staromiejskiej barokowa plebania z 1729, a przy ul. Zamkowej kaplica z ok. 1800.

W Brzezince (ul. Wałbrzyska) kościół paraf. św. Jadwigi z 1551, przebudowany w XIX w. (Szlak Powstańców Śląskich).

Miasto ma dwa parki (Kultury i Wypoczynku im. F. Chopina i im. Bolesława Chrobrego), kompleks leśny (las łabędzki) oraz ośrodki wodne nad jez. Dzierżno i w Czechowicach. W Parku im. F. Chopina najstarsza (od 1880) i największa na Śląsku palmiarnia (nowa palmiarnia po przebudowie zostanie udostępniona zwiedzającym w 1997).

W Gliwicach urodzili się m.in. wojewoda katowicki Jerzy Ziętek (1901-1985) (w Szobiszowicach), niemiecki pisarz Horst Bienek (1930-1990), autor autobiograficznego cyklu powieściowego o latach 1934-45 na Śląsku, Julian Komhauser (urodzony w 1946, poeta, prozaik, krytyk i tłumacz), autor m.in. tomu prozy autobiograficznej związanej z rodzinnym miastem, Gliwicami („Dom sen i gry dziecięce”).

Przez Gliwice przebiegają szlaki piesze:

niebieski – Szlak Powstańców Śląskich (od Bytomia przez Zbrosławice, Toszek, Strzelce Opolskie, Górę św. Anny, Kędzierzyn-Koźle do Zabrza i Katowic);

czerwony – Szlak Husarii Polskiej (od Będzina, przez Tarnowskie Góry do Rud, Raciborza i Krzanowic);

żółty – Szlak Okrężny wokół Gliwic (od Rud przez Sierakowice, Łączę, Rudno, Taciszów, Bycinę, Toszek, Zacharzowice, Pniów, Pyskowice, Jez. Czechowickie, Łabędy, Żemiki, Maciejów, Za-brze-Makoszowy, Borową Wieś, Paniowy, Chudów, Omotowice, Knurów, Wrzosy, Wilczą, Stodoły, Rudy); zielony – Szlak Krawędziowy GOP (od dworca PKP przez Stare Miasto, Parkiem im. Bolesława Chrobrego, przez Ligotę Zabrską, Przyszowice, Chudów, Mikołów, Tychy, Lędziny, Chełmek, Tarka).