Trasa Opole – Biała

OPOLE

Z miasta wyjeżdżamy ul. Krapkowicką w kierunku zach., a następnie pd.

WÓJTOWA WIEŚ

Obecnie w granicach Opola. Rozgałęzienie dróg: w kierunku pd.-zach. do Prudnika i pd. do Krapkowic.

WINOW, wieś pod Opolem Tutaj, w swym mieszkaniu, narażając życie własne i najbliższych, drukarz Jan Trzeciak, zatrudniony w drukami „Nowin” w Opolu, przechował jedyny pełen komplet wydrukowanych arkuszy „Leksykonu Polactwa w Niemczech”, książki która nie ukazała się, ponieważ 1 IX 1939 gestapo zniszczyło wszystkie wydrukowane arkusze znajdujące się w drukami. W 1973 nakładem Instytutu Śląskiego w Opolu ukazało się jego faksymilowe wydanie ze wstępem Edmunda Osmańczyka.

Na terenie Winowa kilka rzadko spotykanych gatunków roślin charakterystycznych dla torfowisk i mokrych łąk, m.in. ro-siczka okrągłolistna (Drosera rotundifolia) i lilia złotogłów (Lilium martagon).

FOLWARK

We wsi urodził się Jakub Łakota – przywódca buntu chłopskiego w 1785, skazany na 12 lat więzienia.

ZIEMNICE MAŁE, wieś.

Skrzyżowanie dróg: w prawo do Prószkowa (5 km), w lewo do Kątów Opolskich (5 km).

GWOŹDZICE, wieś.

W kierunku zach. kompleks lasów iglastych i mieszanych, wchodzących w skład Borów Niemodlińskich.

KRAPKOWICE

W Krapkowicach skrzyżowanie dróg: w lewo do Gogolina i Strzelec Opolskich, w prawo do Białej i Prudnika, prosto do Raciborza, którą biegnie trasa do Żywocic (3 km).

ŻYWOCICE, wieś.

Rozwidlenie dróg: w prawo do Głogówka, którędy biegnie nasza trasa i trasa nr 9.

KORNICA

We wsi późnobarokowy kościół z l.1794—95, przebudowany w 1851.

RZEPCE

Wieś. Drewniany kościół zrębowy z 1751, pokryty gontem. We wnętrzu barokowe wyposażenie.

■ 0,5 km na pn.zach. wieś Kierpień, gdzie murowany kościół zbudowany przez Piastów opolskich. We wnętrzu ładna rzeźba barokowa.

GŁOGÓWEK

Skrzyżowanie dróg. Trasa skręca na zach. do Prudnika i prowadzi drogą drugorzędną. Przez Głogówek biegnie trasa Katowice – Opole.

MOCHÓW, wieś.

Kościół z barokowymi ołtarzami stiukowymi i dawny klasztor z XVII/XVIII w.; w dawnym refektarzu, na sklepieniu, dekoracja malarska z poł. XVIII w. W d. klasztorze dom starców.

WIERZCH

Wieś znana z żywej działalności organizacji polskich. W 1. 1931-39 czynna była tu polska szkoła. W kościele obraz z XVI w. malowany na desce i kuta krata z XVII w. oraz renesansowe płyty nagrobne z XVI/XVII w. Kościół otacza mur, na którym renesansowa postać rycerza.

LASKOWICE, wieś.

Skrzyżowanie dróg: w prawo do Białej (9 km), w lewo do Racławic Śląskich (6 km) i Klisina (9 km).

■ 9 km na pn. Biała. Miasto (3000 mieszk., 250 m n.p.m.) nad rz. Białą, lewym dopływem Osobłogi, w zach. części Płaskowyżu Głubczyckiego. Regionalny ośrodek handlowo-usługowy dla rolnictwa. Zakłady Przemysłu Dziewiarskiego „Unia” i zakłady materiałów budowlanych. Miasto o interesujących zabytkach. Od 1990 własny miesięcznik „Panorama Bialska”. Liczne towarzystwa kulturalno-oświatowe (Bialskie Towarzystwo Kulturalno-Oświatowe i Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Niemców na Śląsku Opolskim). W czerwcu Dni Białej. Siedziba Urzędu Miasta i Gminy.

Osada znana już w 1225, od 1279 jako gród kasztelański. W 1311 otrzymała prawa miejskie. Do 1532 miasto było w posiadaniu Piastów opolskich. W l. 1565-1747 należało do mdu Prószkowskich.

Od XVI do XVIII w. większość mieszkańców stanowili Żydzi, resztę Polacy i Czesi. W kościele wygłaszano wówczas kazania w języku polskim. 18 III 1945 zajęta przez Aimię Czerwoną.

W mieście gotycki kościół paraf. NMP z XIV w., przebudowany w XVI w. W nawie bocznej renesansowa chrzcielnica. Wieża pokryta sgraffitową dekoracją. Parafia oo. Kamilianów. Przy wy-jeździe, od strony Opola, system XV-wiecznych murów miejskich (niedostępne w większości dla turystów) z Wieżą Wodną z 1606. Poza tym zamek z XVI w. przebudowany w 1640 przez Prószkowskich w stylu barokowym. Z pien\’otnego zamku gotyckiego zachowały się fragmenty murów w elewacji północnej oraz XV-wieczna baszta. W portalu zamkowym herb Prószkowskich.

W latach międzywojennych szkoła wojskowa. Do 1981 Liceum Ogólnokształcące. W centrum miasta domy z XVIII i XIX w.

W rynku figury św. Jana Nepomucena z 1867 i Matki Boskiej z 1865.

LUBRZA

Klasycy styczny kościół z XVIII w. z wieżą renesansową. W świątyni portal renesansowy z 1600. We wnętrzu renesansowe wyposażenie z XVI w. (chrzcielnica, obrazy, rzeźby). We wsi stare spichlerze. W Lubrzy zamieszkali górale z Naprawy, bohaterowie książki Jalu Kurka „Grypa szaleje w Naprawie”.