Trasa Lublin – Kurów

Trasa Lublin – Kurów

Trasa wiedzie drogą główną nr 17. Odcinek z Lublina do Kurowa prowadzi m.in. przez pn. część Wyżyny Lubelskiej (Płaskowyż Nałęczowski) urozmaiconą geomorfologicznie i w zasadzie pozbawioną lasów. Odcinek Kurów-Gończyce to teren równinny, który przecina Wysoczyznę Lubartowską, Prado-linę Wieprza i Wysoczyznę Żelechowską oraz znajdujące się tutaj kompleksy leśne. Na terenach wykorzystywanych rolniczo dość liczne są wyróżniające się w krajobrazie uprawy chmielu. Trasa wiedzie przez miejscowości posiadające obiekty zabytkowe i miejsca historyczne. Wyjazd z Lublina al. Warszawską w sąsiedztwie Ogrodu Botanicznego UMC-S i skansenu Muzeum Wsi Lubelskiej.

SŁAWINEK

Osiedle w granicach Lublina. Przejeżdżamy pomiędzy Ogrodem Botanicznym UMC-S i skansenem Muzeum Wsi Lubelskiej. W prawo odchodzi droga nr 809 do Przytoczna.

JASTKÓW

W sąsiedztwie wsi Jastków, Józefów i Barak od 31 lipca do 2 sierpnia 1915 r. rozegrała się niezwykle krwawa bitwa I i II Brygady Legionów z wojskami rosyjskimi. Wśród atakujących legionistów było wielu znanych później Polaków: W. Orkan, B. Pieracki, W. Broniewski, Z. Berling, E. Rydz-Śmigły, J. Piłsudski, K. Sosnkowski, F. Kleeberg. Dla 4 pp. Legionów, dowodzonego przez ppłk. Bolesława Jerzego Roję, był to chrzest bojowy. Trzydniowa bitwa pod Jastkowem przyniosła duże straty wśród legionistów. Poległo ok. 140, a ok. 300 było rannych. Największe straty poniósł 4 pp. – ponad 70 zabitych i ok. 200 rannych.

W centrum wsi obok szkoły znajduje się cmentarz wojenny legionistów. Był on w okresie międzywojennym miejscem spotkań uczestników walk w rocznicę bitwy oraz w Zaduszki. 4 marca 1931 r. na cmentarzu odsłonięto pomnik i otwarto obok szkołę powszechną im. J. Piłsudskiego (obecnie im. T. Kościuszki), proj. Bohdana Kelles-Krauze. Na pocz. lat osiemdziesiątych, zaniedbany po II wojnie, cmentarz został starannie uporządkowany. W 1932 r. w Jastkowie ukończono budowę drewnianego kościoła paraf. Matki Boskiej Królowej Polski (proj. Bohdan Kelles-Krauze), w którym odbywały się nabożeństwa za poległych z uroczystymi procesjami na cmentarz. Drewnianą dzwonnicę i plebanię sąsiadujące z kościołem wzniesiono w tym samym czasie. We wsi zachował się murowany dwór wzniesiony w 1894 r. wg proj. Aleksandra Zwierzchowskiego dla Nikodema Budnego – współzałożyciela w 1915 r. Muzeum Lubelskiego. W jego sąsiedztwie dotrwały do naszych czasów zabudowania folwarczne z końca XIX w. Dwór otoczony jest parkiem krajobrazowym z końca XIX w. W 1940 r. w pałacu hitlerowcy zorganizowali szkołę dla SS – Ostlager Erlenhof, a w l. 1941-43 w budynkach folwarcznych obóz pracy, w którym jednorazowo przebywało ok. 120 więźniów. 23 lipca 1944 r. wycofujących się ze wsi Niemców śmiało zaatakowali partyzanci AK, zabijając 36 żołnierzy, 32 biorąc do niewoli i zdobywając znaczną ilość amunicji i broni.

POCIECHA

Na zach. skraju wsi pomnik upamiętniający śmierć żołnierzy AK kpt. Wacława Andrzeja Rejmaka pseud. „Ostoja” i ppor. Mieczysława Kańskiego pseud. „Czeczot”, zabitych w zasadzce 18 października 1945 r.

BOGUCIN

Wieś, w której jesienią 1942 r. hitlerowcy rozstrzelali 46 Polaków – więźniów z Zamku lubelskiego. 9 lipca 1944 r. miejscowość została spacyfikowana, a 17 mieszkańców zamordowano. Przy szosie pomnik upamiętniający ofiary II wojny światowej.

Skrzyżowanie dróg.

W 3 km na pn. wsch. od skrzyżowania dróg – Leśce. We wsi modrzewiowy dwór z poł. XIX w. otoczony parkiem z tego okresu.

GARBÓW

Wieś na Płaskowyżu Nałęczowskim i Wysoczyźnie Lubartowskiej, nad Kurówką (prawy dopływ Wieprza), siedziba urzędu gminy.

Wieś wzmiankowana w 1326 r. z okazji założenia tu parafii rzymskokatolickiej. W 1792 r. w pobliżu wsi stoczona była ostatnia bitwa wojny polsko-rosyjskiej. 23 lipca 1944 miejscowa grupa AK opanowała wieś i wyparła hitlerowców.

Neogotycki kościół paraf. Przemienienia Pańskiego, murowany, wzniesiony został w 1. 1907-11 wg proj. Józefa Piusa Dziekońskiego. W ołtarzu głównym znajduje się obraz Przemienienia Pańskiego, na zasłonie którego obraz z 1927 r. przedstawiający „Śmierć św. Wojciecha”, wykonany przez Antoniego Michalaka (1899-1975). Stacje drogi krzyżowej z 1933 r. oraz figura Matki Boskiej z 1944 r. są autorstwa Zofii Trzcińskiej-Kamińskiej (1890-1977). Obok świątyni murowane plebania i wikarówka pochodzące z pocz. XX w. Nieopodal ruina kościoła św. św. Wojciecha i Leonarda, drewnianego, wzniesionego w 1731 r., z dobudowaną w 2 poł. XVIII w. murowaną fasadą, spalonego w 1915 r. Pałac pochodzi z końca XVIII w., rozbudowany został w 1853 r. dla Jezierskich wg proj. Józefa Dietricha. W pobliżu zachowały się murowane budynki gospodarcze z końca XIX i pocz. XX w. Pałac otacza park z ok. 1850 r. z licznymi okazami starodrzewu (graby, lipy, dęby, modrzewie, świerki). W sąsiedztwie wsi znajduje się zespół stawów hodowlanych. W sąsiedniej wsi Zagrody jest cukrownia Garbów, murowana, wzniesiona w 1908 r. wg proj. Jana Siekluc-kiego, rozbudowana w 1. 1970-85. Wokół stoją do dzisiaj liczne murowane budynki pomocnicze z pocz. XX w., niektóre przebudowane. Park z pocz. XX w. otacza murowaną willę dyrektora wzniesioną w 1924 r.

PRZYBYSŁAWICE

We wsi zachował się pałac z pocz. XX w., otoczony parkiem z tego samego okresu. W jego sąsiedztwie oficyna z pocz. XX w.

MARKUSZÓW

Wieś w dol. Kurówki, siedziba urzędu gminy. Wzmiankowana w 1 poł. XIV w. W poł. XVI w., dzięki staraniom Piotra Firleja, uzyskała prawa miejskie, nie miały one jednak charakteru trwałego.

Zachował się układ urbanistyczny z XVI-XVII w. z placem (d. rynkiem), na którym stoi pomnik pochodzącego z pobliskiej wsi Zabłocie ludowego poety Jana Pocka (1917-71) – autora zbiorów wierszy „Zgrzebne pieśni” i „Malwy”, współorganizatora Stowarzyszenia Twórców Ludowych. W 1972 r. ustanowiona była przez redakcję „Chłopskiej Drogi” coroczna nagroda im. Jana Pocka dla twórców ludowych. Pomnik powstał wg proj. Jarosława Furgały. W centrum miasta znajduje się pomnik upamiętniający odzyskanie niepodległości w 1918 r. Kościół paraf. św. św. Józefa Oblubieńca, Michała Archanioła i Małgorzaty, murowany, wzniesiony w l. 1667-82. Obok murowana dzwonnica z 1863 r., murowana d. wikarówka z końca XVII w., murowana d. plebania z 1792 r. W sąsiedztwie kościoła pozostałości zespołu pałacowo-parkowego z końca XVIII w., który był własnością Kajetana Hryniewieckiego – wojewody lubelskiego. Późnorenesansowy kościół poszpitalny filialny Świętego Ducha, murowany zbudowany sumptem Gertrudy Firlejowej w l. 1608-09 wg proj. Piotra Durie. Obok murowana dzwonnica z 1750 r. i kamienna glorieta, na zwieńczeniu której umieszczono manierysty-czne kartusze z herbem Firlejów – Lewart i literami PD (Firlejowie upoważnili arch. Piotra Durie do używania ich herbu). Kościół paraf. Przenajświętszego Sakramentu (ul. Łany 34, należący do Starokatolickiego Kościoła Mariawitów), drewniany, wzniesiony w 1. 1906-08 wg proj. Stanisława Ogrzyńskiego. Obok ruiny drewnianych plebanii i domu parafialnego. Nieopodal zaniedbany cmentarz żydowski o pow. 1,5 ha, zachowało się ok. 30 nagrobków.

5 km na pd. Bronice. We wsi znajduje się murowany pałac wzniesiony w l. 1790-1820 dla Dębowskich wg proj. Christiana Piotra Aignera. Po parku krajobrazowym z końca XVIII w. pozostało niewiele.

Dojeżdżamy do wsi KURÓW.