Lublin – ważniejsze miejsca godne zwiedzania

Lublin – ważniejsze miejsca godne zwiedzania

Majdanek. Państwowe Muzeum na Majdanku zajmuje teren hitlerowskiego obozu śmierci, drugiego w Europie po Oświęcimiu pod względem wielkości. Zaczął powstawać w lipcu 1941 r., początkowo zajmował 20 ha, później powiększono do 270 ha, a plany przewidywały 516 ha. Miał mieścić jednorazowo od 20 do 50 tys. więźniów, a po rozbudowie 250 tys. więźniów. Podzielony był na część administracyjną i część więźniarską o pow. 30,6 ha. Druga część podzielona na siedem sektorów obejmowała 5 pól więźniarskich po 22 baraki mieszkalne i 2 gospodarcze. Cały obóz otoczony był płotem z drutu kolczastego pod wysokim napięciem oraz 18 wieżami strażniczymi. Więźniów niszczono pracą fizyczną, głodem i rozstrzeliwaniami na terenie obozu lub w lesie Krępieckim. Do historii przeszedł dzień 3 listopada 1943 r., kiedy to jednego dnia rozstrzelano ponad 18 tys. Żydów. Od jesieni 1942 r. zaczęto uśmiercać więźniów cyklonem B oraz tlenkiem węgla. W tym celu wybudowano siedem komór gazowych. Zwłoki początkowo grzebano, później palono w krematorium, wreszcie spalano na stosach paleniskowych. Od jesieni 1943 r. funkcjonowało duże krematorium, w którym można było spalić 1 tys. zwłok w ciągu doby. W obozie, który funkcjonował do lipca 1944 r., zginęło ponad 200 tys. ludzi z 26 krajów i ponad 50 narodowości, przede wszystkim byli to jeńcy radzieccy, Żydzi z getta warszawskiego, Cyganie, ludność wysiedlonej Zamojszczyzny i mieszkańcy okupowanej Europy. W 25 rocznicę wyzwolenia obozu upamiętniono ofiary pomnikiem proj. Wiktora Tołkina, składającym się z dwóch elementów. Pierwszy to Pomnik Walki i Męczeństwa na przedpolu obozu. Jego częścią jest dwumetrowy głaz z dwoma mieczami, od którego prowadzi Droga Hołdu i Pamięci 25-metrowej szerokości. Po lewej stronie 6 zniczy symbolizuje lata wojny, po prawej kamienne bloki symbolizują postacie więźniów. Monumentalny pomnik w formie bramy kończy Drogę Hołdu i jest symbolem tragedii i nadziei na przetrwanie. Drugi element to Mauzoleum zlokalizowane w pobliżu krematorium i rowów egzekucyjnych. Ma kształt urny – rotundy z kopułą wspartą na trzech podporach, wewnątrz umieszczono prochy pomordowanych więźniów. Na fryzie kopuły umieszczono napis „Los nasz dla was przestrogą”. Na terenie obozu możemy oglądać baraki mieszkalne, komory gazowe, krematorium, narzędzia pracy i egzekucji. Zwraca uwagę Kolumna Trzech Orłów, jest to pierwszy pomnik poświęcony ofiarom, wystawiony w 1943 r. przez samych więźniów pod pozorem upiększenia pola. 8 czerwca 1987 r. Majdanek odwiedził papież Jan Paweł II.

Budowę Muzeum Wsi Lubelskiej na Sławinku rozpoczęto w 1976 r. Na pow. 25 ha ma stanąć ok. 180 budynków rozmieszczonych w sektorach regionalnych i tematycznych, pierwsze tworzą Wyżyna Lubelska i Roztocze. W przyszłości dojdzie Powiśle, Podlasie, Nadbuże oraz zespół dworu ziemiańskiego z zapleczem. Zgromadzone zagrody reprezentują różne typy zabudowy wiejskiej. Możemy obejrzeć zagrodę z Urzędowa k. Kraśnika z chałupą z 1784 r., zagrodę ze wsi Niemce z chałupą z 1890 r., zagrodę z Żukowa z chałupą z końca XVIII w., najstarszą chałupę z Tarnogóry z 1773 r., zagrodę z Teodorówki z przeł. XIX i XX w. z ekspozycją sklepu wiejskiego w komorze z ok. 1939 r. oraz zagrodę z Korytkowa Dużego z chałupą z 1798 r. Późno-barokowy dwór wzniesiony w XVIII w. pochodzi z Żyrzyna. Budownictwo przemysłowe reprezentują: wiatrak z Zygmuntowa z 1918 r., olejarnia z Bogucina pracująca jeszcze w latach siedemdziesiątych XX w. oraz kuźnia z Urzędowa z 1915 r.

W 1994 r. znalazła się w skansenie kapliczka typu drogowego z Korytkowa, a w 1999 r. chałupa z XIX w. z Bukowej oraz cerkiew grecko-katolicka z Tamoszyna. Obiekt pełni podwójną funkcję – muzealną i kultową (dla obrządku bizantyjsko-ukraińskiego).

Ogród Botaniczny UMC-S w Lublinie został założony w 1946 r. na terenie miasteczka uniwersyteckiego (obecnie park akademicki). W 1965 r. powstał nowy na Sławinku. Zajmuje pow. 25 ha, plany zakładają powiększenie ogrodu do 70 ha. Położony jest w sąsiedztwie doliny rz. Czechówki – na przylegającym do niej lewym zboczu i na płaskowyżu. Na terenie możemy podziwiać m.in. dział roślin cebulowych i bulwiastych, rosarium, dział roślin z różnych kontynentów, arboretum, florę Polski, alpinarium oraz kolekcje szklarniowe. W ogrodzie znajduje się dworek należący w 2 poł. XVIII w. do starosty krzemienieckiego Jana Nepomucena Kościuszki. Doprowadzony do ruiny został zrekonstruowany w 1. 1970-71. Tu przyjeżdżał kilkakrotnie krewny starosty – Tadeusz Kościuszko, któremu poświęcono granitowy głaz (wystawiony w 1917 r.). Zachowała się zabytkowa aleja lipowa oraz skupisko ponad 200-letnich modrzewi. W XIX w. i na pocz. XX czynne było tu uzdrowisko. Wykorzystywało one wypływające wtedy źródła wody mineralnej (żelazistej) o nazwach „Kazimierz” i „Sławinkowskie”. W okresie międzywojennym z powodu konkurencji pobliskiego Nałęczowa uzdrowisko nie rozwinęło się. W latach powojennych uruchomiono ujęcie wód głębinowych, co miało wpływ na zanik źródeł.

Zalew Zemborzycki. W 1974 r. oddano do użytku sztuczny zbiornik wodny w dolinie rz. Bystrzycy, który wziął nazwę od pobliskiej d. wsi Zemborzyce. Powierzchnia zalewu wynosi ok. 250 ha, głęb. 2,5-4 m, a linia brzegowa ma ok. 12 km długości. Trzy ośrodki wypoczynkowe zlokalizowane nad brzegiem zbiornika, kąpieliska i wypożyczalnie sprzętu wodnego oraz pobliski stary las Dąbrowa tworzą zaplecze wypoczynkowe dla mieszkańców miasta i okolic.