Trasa Łopiennik Górny – Olszanka

ŁOPIENNIK GÓRNY

Wieś położona malowniczo na Wyniosłości Giełczewskiej, nad rz. Łopą. Siedziba urzędu gminy. Założona jako królewska w 1426 r.
Kościół św. Bartłomieja Apostoła zbudowany w l. 1909-1912 wg proj. Józefa Piusa Dziekońskiego. Neogotycki, murowany z cegły na rzucie krzyża łacińskiego z trójbocznie zamkniętym prezbiterium, trójnawowy, halowy. Przykryty dachem dwuspadowym, nad prezbiterium trójpołaciowym. Fasada frontowa z wysokim szczytem flankowanym dwiema strzelistymi wieżami nakrytymi ośmiopołaciowymi, ostrosłupowymi hełmami zakończonymi iglicami w formie pinakli. Ramiona transeptu zakończone szczytem schodkowym z blankami i wysmuklą iglicą. Okna ostrolukowe z maswerkami i witrażami. Wewnątrz kościół częściowo otynkowany z ceglanymi filarami, żebrowanym sklepieniem i gzymsami. Wyposażenie wnętrza z okresu międzywojennego dostosowane stylowo do neogotyckiego wnętrza. Obraz Matki Boskiej Zielnej namalowany w 1917 r. przez Zdzisława Jasińskiego (1863-1932). Przy drodze w kierunku Zamościa (przed parkingiem) kopiec ziemny z brązowym słonecznym zegarem i kamiennym cokołem, na którym napis „Niech się sili złość i głupstwo na zniszczenie”. Usypany w 1835 r. na pamiątkę ukończenia budowy drogi Lublin-Za-mość w połowie jej długości. Pomiędzy Łopiennikiem Górnym a wsią Krzywe kurhany średniowieczne, zapewne pozostałości bitwy z 1282 r. stoczonej z Jaćwingami przez wojska polskie pod dow. księcia Leszka Czarnego.

7 km na wsch. Borowica. Wieś na terenie Obniżenia Dorohuckiego, w gminie Łopiennik Górny, przy ujściu rz. Rejki do Wieprza. W pobliżu (3 km na pn.) początek kanału Wieprz-Krzna. Zbiegają się tu granice trzech mezoregionów: Pagórów Chełmskich, Obniżenia Dorohuczy i Wyniosłości Giełczewskiej. Drewniany (modrzewiowy) kościół paraf. Przemienienia Pańskiego wzniesiony w l. 1797-99 wg proj. Jakuba Kubickiego (arch. króla Stanisława Augusta, który zaprojektował m.in. Belweder w Warszawie). Budowla klasycystyczna, konstrukcji zrębowej, centralna, na planie kwadratu o ściętych narożach z wpisanym wewnątrz krzyżem greckim, z przybudowaną prostokątną kruchtą od frontu i zakrystią na osi. Wewnątrz kolumny doryckie wykonane z jednego pnia modrzewiowego, o wys. 523 cm i średnicy 70 cm, podtrzymujące wydatne belkowanie z gzymsem i fryzem kostkowym, a powyżej ośmioboczny tambur przykryty płaskim stropem z deskowaniem nadającym mu wygląd pozornego sklepienia. Na elewacji frontowej drewniany szalunek częściowo ozdobiony boniowaniem, naśladujący rustykę budowli murowanych. W budowie tego obiektu zastosowano formy monumentalnego budownictwa murowanego. Jeden z najciekawszych klasycystycznych drewnianych kościołów w Polsce.

1 km na pd. Olszanka. Wieś na pd. brzegu topy (prawy dopływ Wieprza). Pałac klasycy styczny z 1 poł. XIX w. na rzucie prostokąta z ryzalitami, murowany, piętrowy, z portykiem od frontu i czterokolumnowym gankiem od tyłu. Wnętrze pałacu dwutraktowe. Na osi głównej na parterze hall z dwubiegowymi schodami na piętro. Dach czterospadowy. W zespole pałacowym zachowana część d. zabudowy gospodarczej z magazynami, spichlerzami i domem ogrodnika. Całość otoczona jest parkiem o nieregularnym układzie alejek z zachowanym starodrzewiem. W parku m.in. korkowiec amerykański o obw. pnia 2,3 m.