Trasa Guciów – Sochy

Guciów. Wieś na Roztoczu Środkowym, nad Wieprzem. Na pn. wsch. od wsi, na prawym brzegu Wieprza na dwóch sąsiadujących ze sobą wzgórzach cmentarzysko kurhanowe z epoki brązu (1450-1200 lat p.n.e.). Pod niektórymi nasypami wcześniejsze groby z epoki neolitu (2500-1700 lat p.n.e.). Niektóre kurhany były wtórnie użytkowane we wczesnym średniowieczu. Na pd. od wsi grodzisko wczesnośredniowieczne zw. Monastyrem łub Starzyzną. Prywatny skansen (nr 19) składający się Z chałupy i dwóch budynków gospodarczych (stodoły i obory z poddaszem), w których ekspozycja etnograficzna oraz geologiczna. Właścicielami skansenu są Anna i Stanisław Jachymek.

4 km na pn. od Guciowa (dojście drogami gruntowymi) znajduje się Wojda. 30 grudnia 1942 r. miejsce pierwszej w dziejach Batalionów Chłopskich otwartej bitwy z Niemcami, w której zginęło 9 partyzantów. Brał w niej udział oddział BCh por. Józefa Millera „Visa” (właśc. Jerzy Józef Mara-Meyer, 1919-43; poległ w czasie akcji 27 maja 1943 r. przy ul. Miodowej w Warszawie) i batalion żandarmerii niemieckiej. W bitwie zginęło 6 partyzantów BCh, 2 walczących w ich szeregach byłych jeńców radzieckich oraz ok. 20 hitlerowców. Bitwę upamiętnia pomnik z czarnego marmuru. Po bitwie Niemcy spacyfikowali wsie Wojda i Szewnia Dolna, zabijając 11 mieszkańców. Ofiary pacyfikacji upamiętnia pomnik w pobliżu Szewni Dolnej. Bitwa pod Wojdą zapoczątkowała wybuch powstania zamojskiego w obronie ludności wysiedlanej przez Niemców z Zamojszczyzny.
Dąb szypułkowy o obw. pnia 366 cm.

6 km na pd. (częściowo drogami gruntowymi) – Florianka. Osada leśna na terenie Roztoczańskiego Parku Narodowego. Znajduje się tu Ośrodek Hodowli Zachowawczej Konika Polskiego. Zachowały się: drewniana leśniczówka ordynacji zamojskiej Z 2 poł. XIX w. Obok stodoła z maneżem, drewniana, wzniesiona na pocz. XX w. Według legendy nazwa pochodzi od Floriana Szarego – protoplasty rodu Zamoyskich, który w czasie polowania został ranny, a rany opatrywała mu pod dębem siostra Janka. Dąb ten nazwany został Florianem i jest pomnikiem przyrody. Jego wiek to ok. 400 lat, wys. 23 m, obw. pnia 660 cm (rozdziela się na trzy potężne konary). W l. 1900-1903 z inicjatywy Franciszka Fejfer-Stankowskiego – botanika i ogrodnika, powstały tu szkółki drzew i krzewów ozdobnych. Materiał szkółkarski aż do wybuchu I wojny światowej sprowadzano z Europy, a nawet Meksyku, a odbiorcami byli głównie Rosjanie. Zachowały się bardzo ciekawe okazy gatunków: jodły kalifornijskiej, korkowca amurskiego, cisów, brzozy papierowej, cyprysika groszkowego i modrzewia syberyjskiego. Przy leśniczówce rośnie też potężny wiąz szypułkowy o obw. pnia blisko 5 m. W l. 1943-44 we Floriance zorganizowane było zrzutowisko o kryptonimie „Hipopotam”, na którym przyjęto łącznie 8 zrzutów z 18 samolotów.

We Floriance urodziła się Aleksandra Wachniewska (1902-1989) córka F. Fejfer-Stankowskiego-zarządcy ordynackiego folwarku, popularna w regionie malarka, absolwentka ASP w Warszawie, od 1939 r. do śmierci mieszkająca w Zwierzyńcu. Tematem jej twórczości była przyroda Roztocza, zajmowała się ochroną przyrody, walczyła o utworzenie Roztoczańskiego Parku Narodowego. Jej imieniem nazwano turystyczny szlak zielony Zwierzyniec – Florianka o dł. 67 km. W czasie okupacji współpracowała przy powstawaniu wydawnictw konspiracyjnych „Echa leśne” i „Pieśni partyzanckie”. Zaprojektowała też sztandar 9 pp AK Ziemi Zamojskiej.

3 km na pd. zach. Sochy. Wieś została spacyfikowana przez hitlerowców 1 czerwca 1943 r. Zginęło wtedy co najmniej 185 jej mieszkańców, tylko nieliczni się uratowali. W odwecie za Sochy 5 czerwca 1943 r. oddział AK pod dow. „Adama” spalił wieś zamieszkaną przez kolonistów niemieckich – Siedliska. Zginęło wtedy ok. 60 Niemców. Przy współczesnym kościele filialnym Aniołów Stróżów cmentarz ofiar pacyfikacji i pomnik-krzyi z 1979 r. We wsi okaz wiązu górskiego o wys. 28 m i obw. pnia 5 m. Ze wsi dojście do ścieżki przyrodniczej na Bukową Górę (306 m n.p.m.) – jednego z najpopularniejszych szlaków Roztoczańskiego Parku Narodowego.