Strzelce Opolskie

STRZELCE OPOLSKIE

Miasto (22 000 mieszk., 240 m n.p.m.) położone na pn. skłonie Garbu Tarnogórskiego Wyżyny Śląskiej. Stolica podregionu – ziemi strzeleckiej. Centrum przemysłu wapienniczego (Śląskie Zakłady Przemysłu Wapienniczego „Opolwap”). Wielka cementownia „Strzelce Opolskie”, Fabryka Maszyn i Urządzeń „Agromet-Pionier” i Opolskie Fabryki Mebli – Fabryka Mebli nr 3. Siedziba Urzędu Miasta i Gminy.

Strzelce Opolskie zachowały średniowieczny układ urbanistyczny – typową owalnicę śląską, z prostokątnym rynkiem oraz rozwidlającą się arterią komunikacyjną biegnącą z zach. na wsch. Do dziś zachowały się fragmenty murów obronnych przy ul. Opolskiej i pl. Kościelnym oraz XV-wieczna baszta obronna (dziś dzwonnica kościoła św. Wawrzyńca).

W rynku XIX-wieczny ratusz z wieżą z XVI w., zakończoną klasycystyczno-neogotyckim hełmem. Przed ratuszem (na cokole) brązowa rzeźba Strzelca z rogiem myśliwskim i psem. Po pn. stronie rynku późnoklasycystyczna brama wjazdowa wiodąca do zamku książąt piastowskich z XIV w., przebudowanego i rozbudowanego w wiekach następnych. Po II wojnie światowej ruina. Z zamku zachowała się część wsch. skrzydła z salami sklepionymi krzyżowo i fragmentami dekoracji sgraffitowej z poł. XVI w. na elewacji. Za zamkiem piękny park krajobrazowy z cennym drzewostanem i rzadkimi okazami flory.

Za murami miejskimi rozciągał się cmentarz, na którym w l. 1683-87 cieśla Jan Brychcy zbudował drewniany kościółek św. Barbary z barokową sygnaturką na dachu. W 1970 poddany został gruntownej renowacji.

Na terenie dawnego folwarku (ul. Marka Prawego) drewniany spichlerz dworski z 1720. Dwukondygnacyjny, rozdzielony zadaszeniem gontowym o konstrukcji zrębowo-słupowej. Nakryty stromym dachem siodłowym, przyczółkowymi szczytami i fartuchowymi daszkami.

Przy ul. Jordanowskiej 8 obelisk upamiętniający zebranie założycielskie Związku Polaków w Niemczech na powiat strzelecki w 1923, które odbyło się w siedzibie Spółdzielni „Rolnik”. Obelisk z 1973 na miejscu gdzie mieściła się siedziba Spółdzielni „Rolnik”. Strzelce Opolskie mają kilka terenów rekreacyjnych; oprócz wspomnianego parku zamkowego, w centrum miasta tzw. lasek miejski (1 km na pn. od ul. Opolskiej) z kąpieliskiem i placami sportowymi; obok E 40 motel „Leśny” z parkingiem; na wsch. od miasta ośrodek wodny „Rybaczówka” z kawiarenką, kortami tenisowymi i małymi boiskami. Okoliczne lasy są doskonałym miejscem długich spacerów. Przy ul. Marka Prawego 32 Klub Jeździecki.

Przez miasto przebiega Szlak Powstańców Śląskich (niebieski) z Bytomia na Górę św. Anny oraz Szlak im. Roberta Oszka (żółty) od Strzelec Opolskich (park) przez Leśnicę do Kędzierzyna-Koźla.

Rozgałęzienie dróg: na pd. zach. do Kędzierzyna-Koźla (24 km), przez Leśnicę (11 km), skąd dojazd na Górę św. Anny (15 km), na zach. do Krapkowic (25 km), na prawo do Zawadzkiego (18 km), na wprost zgodnie z trasą – Opole (32 km).